وقتی همه خواب بودند، اعتیاد زنان از 4 درصد به 10 درصد رسید اعتیاد زنان برای نسل‌های آینده آغوش باز کرد!

هر چند تعداد زنان به مردان معتاد يک به 10 است اما سرعت رشد اعتياد در ميان زنان و بازتاب آسيب‌هاي اجتماعي آن موجب شده است تا مسئولان بابت زنانه شدن اعتياد ابراز نگراني کنند. به گفته وزير تعاون، کار و رفاه اجتماعي خط شيوع اعتياد در زنان از 4 درصد در گذشته به 10 درصد رسيده است.

صدای شیعه: هر چند تعداد زنان به مردان معتاد يک به 10 است اما سرعت رشد اعتياد در ميان زنان و بازتاب آسيب‌هاي اجتماعي آن موجب شده است تا مسئولان بابت زنانه شدن اعتياد ابراز نگراني کنند. به گفته وزير تعاون، کار و رفاه اجتماعي خط شيوع اعتياد در زنان از 4 درصد در گذشته به 10 درصد رسيده است. درصدي که معاون زنان و خانواده رياست جمهوري را هم به ابراز نگراني واداشته است. رشد قابل‌تأمل اعتياد در زنان جامعه در حالي است که مسئولان مربوطه تنها به ارائه آمار و ارقام بسنده کرده‌اند و برنامه‌اي جدي براي نجات زنان از ورطه اعتياد در ميان هشدارها و ابراز نگراني‌هاي مسئولان امر شنيده نمي‌شود. آن هم در شرايطي که با راهيابي 17 زن به مجلس، انتظار جامعه زنان براي حل معضل آسيب‌هاي اجتماعي زنانه بيش از پيش است.
 مادر، ‌خواهر يا دختر؛ هر کدام از اينها نقشي محوري در خانواده ايفا مي‌کنند و اگر آسيب ببینند خانواده و به تبع آن جامعه با چالش‌هاي فرهنگي و اجتماعي جدي مواجه خواهد شد. به همين خاطر کافي است تا زنان يک جامعه را تغيير دهند با چنين تغييري حتي تغيير در نظام سياسي جامعه موضوعي دور از دسترس نخواهد بود و مي‌تواند پروژه نفوذ را به مقصد برساند. آسيب‌هاي اجتماعي هم يکي از اصلي‌ترين راهکارهايي است که مي‌تواند ساختارهاي کلي يک جامعه را دگرگون کرده و آن جامعه را به سمت اضمحلال پيش برد. زنانه شدن اين آسيب‌ها اما به معناي اعتياد و آسيب يک نفر نيست بلکه اعتياد يک زن به معناي تسري انواعي از آسيب‌هاي اجتماعي به چندين نفر و حتي چند نسل است؛ موضوعي که اهميت پيشگيري از اعتياد زنان و تلاش براي بهبودي و بازگشت آنها به جامعه را پر اهميت‌تر جلوه مي‌دهد. 
   
زنانه شدن اعتياد
بنا به تأکيد علي ربيعي وزير تعاون، کار و رفاه اجتماعي در حال حاضر يکي از مسائل جدي جامعه «زنانه شدن اعتياد» است، به طوري که خط شيوع اعتياد در زنان از 4 درصد در گذشته به 10 درصد رسيده است. وي مي‌افزايد: در حال حاضر اعتياد کشور به سمت زنانه شدن رفته و اين در حالي است که زنان شکننده‌تر و آسيب‌پذيرتر از مردان بوده و در عين حال تاثيرگذاري بيشتري در جامعه دارند. 
از نگاه معاون رئيس‌جمهوري در امور زنان و خانواده نيز نسبت يک دهمي زنان معتاد در جامعه معتادان کشور مي‌تواند هشداري جدي باشد زيرا رشد اعتياد در زنان بسيار سريع‌تر از مردان صورت مي‌پذيرد و اثرگذاري اعتياد يک زن در جامعه و پيامدهاي غيرمستقيم آن دهها برابر آثار و تبعات اعتياد يک مرد مي‌تواند باشد. 
شهيندخت مولاوردي تأکيد مي‌کند: زنان به لحاظ جايگاه مادري در خانواده بي‌ترديد از نقش محوري در امر تربيت برخوردار هستند و درگيري آنها با اعتياد قطعاً فرزندان را با مخاطرات فراواني مواجه مي‌کند. پژوهش‌ها هم نشان مي‌دهد فرزندان مادران معتاد بسيار آسيب‌پذيرتر از فرزندان پدران معتاد هستند. علاوه بر اين اعتياد زنان باردار مي‌تواند مخاطرات فراواني را متوجه نوزادان و کودکان اين دسته از مادران کند. از سوي ديگر بيش از 63 درصد جمعيت معتادان را افراد متاهل تشکيل مي‌دهند که اين خود گوياي وضعيت مخاطره آميز خانواده‌ها در زمينه پديده اعتياد است. 
   
اعتيادي با ريشه در فرهنگ و سبک زندگي 
افزايش چند برابري اعتياد در ميان زنان طي سال‌هاي اخير موضوعي است که براي پيشگيري از اعتياد در ميان زنان بايد علل آن ريشه‌يابي شود. به گفته مولاوردي نتايج يک پژوهش ميداني نشان مي‌دهد 83 درصد زنان معتاد مصرف قليان و سيگار را تجربه کرده‌اند. اين در حالي است که طي سال‌هاي اخير مشاهده زنان و دختراني که در تفرجگاه‌ها به همراه خانواده‌هايشان قليان مي‌کشند تصويري است که ديگر برايمان تکراري شده است. از سوي ديگر خواب دستگاه‌هاي متصدي فرهنگسازي در جامعه با تغيير فرهنگ و ارزش‌هاي حاکم بر جامعه موجب شده است تا دامنه اعتياد زنان گسترش يابد. اگر تا چند سال قبل زنان تنها با انگيزه همراهي با همسران يا با فشار يکي از مردان خانواده و با هدف هم سو شدن با انگيزه‌هاي منفعت جويانه مردان معتاد درگير اعتياد مي‌شدند، انگيزه هايي نظير کاهش وزن و تناسب اندام، رهايي از استرس و اضطراب، تفريح، در دسترس بودن مواد و اصرار دوستان جزو عوامل اصلي اعتياد زنان به شمار مي‌آيد و موجب شده شيب ابتلاي زنان به اعتياد نسبت به مردان بالاتر برود. 

93 مرکز از 1142 مرکز براي زنان 
اگرچه پذيرش واقعيت‌ها و بيان آمار و ارقام برخي چالش‌هاي اجتماعي نظير اعتياد زنان يک گام به جلو محسوب مي‌شود اما براي مواجهه با اين آسيب‌ها و پيشگيري از گسترش آنها بايد تدبير و کارهايي جدي صورت گيرد. اين در حالي است که از 1142 مرکز ترک اعتياد در کشور تنها 93 مرکز و تيم درماني مخصوص زنان است. ربيعي درباره اقداماتي که براي مواجهه با اعتياد زنان صورت گرفته است، مي‌گويد: مهم‌ترين راه ترک اعتياد حمايت خانواده است. در برنامه‌ريزي‌هاي انجام شده طي دو سال گذشته نهادهای مردمي متعددي براي کمک به افراد معتاد و بهبود يافته تشکيل شده است. بنا به تأکيد وي بسياري از زنان وقتي پس از اعتياد به جامعه بازمي‌گردند يا از خانواده طرد شده يا در سنين پايين طلاق گرفته‌اند و بدين ترتيب بي‌خانمان هستند که اين مسئله به شدت آنها را در معرض سوءاستفاده‌هاي جنسي يا بازگشت دوباره به مصرف مواد قرار مي‌دهد به همين دليل نياز است خوابگاه‌هايي در کشور ايجاد شود که اين افراد بتوانند صبح‌ها به زندگي اجتماعي خود پرداخته و شب‌ها را در آنجا اقامت کنند که در اين زمينه تنها در تهران اقداماتي از سوي شهرداري انجام شده است و ساير شهرهاي کشور فاقد چنين مکان‌هايي هستند. آموزش زنان معتاد بهبود يافته، ‌مشاوره‌هاي تلفني با خط 1480 و کمک‌هايي در قالب وام‌هاي خود‌اشتغالي از موارد ديگري است که ربيعي در برشمردن اقدامات وزارتخانه‌اش به آنها اشاره مي‌کند. 
   
تدبير 17 نماينده زن براي زنانه شدن آسيب‌هاي اجتماعي 
رشد صعودي اعتياد در زنان اما نيازمند توجه جدي‌تر مسئولان و قانونگذاران است به خصوص اينکه مجلس دهم با راهيابي 17 نماينده زن توانسته در نشستن زنان بر کرسي‌هاي قانونگذاري رکورد بزند آن هم در شرايطي که بنا به تعبير برخي چهره‌ها نظير معاون زنان و خانواده رئيس‌جمهور يا وزير رفاه، آسيب‌هاي اجتماعي و اعتياد چهره‌اي زنانه پيدا کرده است. حالا گوي و ميدان براي تدبير زنان نماينده در کنار ساير مسئولان در راستاي مواجهه و پيشگيري از آسيب‌هاي اجتماعي و اعتياد زنانه فراهم است. 

منبع : روزنامه جوان